Acne onder controle door behandeling bij dermatoloog
Bij de één zijn het enkele puistjes, bij de ander is het een uitgebreide huidaandoening die veel psychische problemen kan geven en het plezier in het dagelijks leven kan doen verminderen. Welke vorm je ook hebt; acne vereist kennis, ervaring en een intensieve aanpak met indien nodig de juiste medicatie die alleen een dermatoloog voor kan schrijven.
Wil je gericht advies over het onder controle krijgen van je acne? Neem dan even contact op. Samen bekijken we de mogelijkheden en stellen we een gericht behandelplan op.
Wat is acne?
Acne vulgaris, kortweg acne genoemd, is de medische term voor jeugdpuistjes. Vrijwel iedereen krijgt hier in de puberteit mee te maken. Bij de één zijn het enkele puistjes, bij de ander is het een uitgebreide huidaandoening die veel psychische problemen kan geven en het plezier in het dagelijks leven kan doen verminderen. Acne kan soms ook na de puberteit blijven bestaan of pas op volwassen leeftijd beginnen.
Hoe ontstaat acne?
Acne berust op een ontsteking van de huid rondom de talgklieren (talgklierfollikels). Bij het ontstaan van acne spelen verschillende factoren een rol. In de meeste gevallen begint acne in de puberteit, wanneer de huid onder invloed van hormonen allerlei veranderingen ondergaat.
De talgklieren in het gezicht, op de rug en de borst worden groter en produceren meer talg. Indien er teveel talg wordt afgescheiden, kan de talg zich ophopen en kan de uitvoergang van de talgklier verstopt raken. Deze talgophopingen worden mee-eters of comedonen genoemd. Er zijn oppervlakkige, open mee-eters (zwarte comedonen) en meer onderhuids gelegen, gesloten mee-eters (witte comedonen). De talgophoping wordt versterkt door toegenomen verhoorning van de afvoergang van de talgklier, waardoor deze nauwer wordt. In de talgklieren bevinden zich bacteriën die de talg omzetten in vetzuren. Door de opgehoopte talg en de irriterende vrije vetzuren zet de verstopte follikel steeds verder uit en scheurt uiteindelijk open. De irriterende stoffen komen in de aangrenzende huid terecht en veroorzaken een ontsteking. Hierdoor ontstaan pukkels en puistjes.
Uitwendige factoren: cosmetica & geneesmiddelen
Sommige vormen van acne ontstaan door uitwendige factoren. Meestal gaat het dan om contact met stoffen die een verstopping van de talgklier veroorzaken, zoals sommige cosmetica. Verder moet gedacht worden aan oliehoudende of chemische producten in bepaalde beroepen en industrieën. Ook mechanische factoren (druk en wrijven) kunnen een bestaande acne verergeren. Voorbeelden hiervan zijn acne onder de kinrand van een helm en op het voorhoofd onder een voorhoofdsband.
Tenslotte zijn er nog verschillende geneesmiddelen die aanleiding kunnen geven tot het ontstaan of verergeren van acne, bijvoorbeeld prednison en middelen tegen tuberculose en epilepsie.
Fabels rondom acne
Acne wordt niet veroorzaakt door:
- Het eten van bepaald voedsel. Vooral varkensvlees, chocola en patat worden als de boosdoeners beschouwd. Het is vooralsnog niet gelukt dit verband door middel van goed wetenschappelijk onderzoek aan te tonen. Ook voedselallergie speelt geen rol
- Een vitaminetekort. Het heeft dan ook geen zin om vitaminepreparaten tegen acne te slikken
- Slechte hygiëne. Hygiëne houdt geen verband met acne
- Infecties. Het is geen infectieziekte en wordt dus nooit van de ene mens op de andere overgedragen
- Transpiratie. Talgvorming en transpiratie hebben niets met elkaar te maken. Sterk transpireren heeft geen invloed op de ernst van acne
- Spanningen of stress. Eerder is het omgekeerde het geval; een ernstige acne kan aanzienlijke psychische spanningen oproepen (minderwaardigheidsgevoel).
Wat zijn de verschijnselen?
Acne vulgaris wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van mee-eters (comedonen), rode pukkels (papels) en puistjes (pustels). Als er een hevige ontsteking is, ontstaan onderhuidse ontstekingen die na genezing lelijke littekens kunnen achterlaten.
Bijzondere vormen van acne
Acne conglobata is een ernstige vorm die voornamelijk bij mannen voorkomt en vaak lang na het twintigste jaar blijft bestaan. De ontstekingen verlopen veel heviger dan bij de gewone acne (acne vulgaris). De schouders, de rug en de borst zijn over het algemeen erger aangedaan dan het gezicht. Kenmerkend zijn de dubbelcomedonen, grote onderhuidse knobbels en abcessen (met pus gevulde holtes), die uiteindelijk genezen met achterlating van ontsierende littekens.
Soms komt acne voor op ongewone plaatsen, zoals in de oksels, de liezen, onder de borsten en op de billen (ectopische acne). Mee-eters vormen een belangrijke aanwijzing dat het om acne gaat. De steeds terugkerende ontstekingen en abcessen kunnen veel ongemak veroorzaken. Deze vorm van acne komt meestal voor na het twintigste levensjaar, vooral bij rokers.
Sommige mensen met acne, veelal jonge vrouwen met geringe acne, kunnen zo geobsedeerd raken door de huidaandoening, dat iedere pukkel wordt opengekrabd of uitgeknepen. Daardoor wordt de ontsteking alleen maar erger en ontstaat littekenvorming (acne excoriée).
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Acne is over het algemeen gemakkelijk te herkennen, zodat de diagnose gewoonlijk kan worden gesteld op grond van de zichtbare afwijkingen. Aanvullend onderzoek is vrijwel nooit nodig. Acne wordt vaak op basis van het aantal pukkels en puistjes en de uitgebreidheid beoordeeld als mild, matig of ernstig. De aanwezigheid van littekens speelt mee in het beoordelen van de ernst van de acne.
Resultaat behandelingsmogelijkheden acne
Hoewel de behandelingsmogelijkheden voor acne de laatste jaren enorm zijn toegenomen, blijft acne een aandoening met een chronisch karakter. Acne is niet van de ene op de andere dag verdwenen. Zelfs de lichtere vormen van acne vereisen vaak langdurige aandacht. Acne kan niet altijd worden genezen. Wel lukt het meestal ervoor te zorgen dat de acne ‘rustig’ wordt en zo blijft totdat het uiteindelijk vanzelf overgaat.
Een standaardbehandeling voor acne bestaat niet. Wanneer de ontstekingsverschijnselen op de voorgrond staan, is de behandeling anders dan wanneer het vooral om mee-eters gaat. De ernst van de aandoening, de klachten, het optreden van littekenvorming, maar ook leeftijd en geslacht, bepalen met welk anti-acne middel wordt gestart. Bij de behandeling heeft men de keuze uit diverse middelen die op verschillende manieren werken: